fbpx

อาหาร 8 ชนิดที่คนไทยแพ้มากที่สุด

อาหาร 8 ชนิดที่คนไทยแพ้มากที่สุด

พฤษภาคม 27, 2019
อาหารที่คนไทยแพ้

อาการแพ้อาหารแบบเฉียบพลันนั้น มีตั้งแต่แบบเล็กน้อย เช่น ผื่นคัน ปากบวม ถึงขั้นทำให้เสียชีวิต หายใจไม่ออก แน่นหน้าอก จนถึงต้องส่งโรงพยาบาลเป็นการด่วน

แน่นอนว่าวิธีป้องกันที่ดีที่สุด คือ การเลี่ยงอาหารหรือสารสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการแพ้ เราจึงต้องหาสาเหตุว่าอาหารอะไรบ้างที่แพ้

ขอแนะนำอาหาร 8 อันดับต้นๆที่คนไทยแพ้กันมากที่สุดค่ะ

อาการแพ้อาหาร (Food Allergy) คืออะไร?

อาการแพ้อาหาร (Food Allergy) คือ อาการแพ้ต่างๆที่เกิดจากอาหารบางชนิด ที่ไปกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันให้ทำงานมากผิดปกติโดยสร้างและส่งสารต่อต้านออกมา เพื่อกำจัดโปรตีนในอาหารที่ร่างกายเกิดปฏิกิริยาต่อต้าน ไม่ได้เป็นโรคติดต่อหรือก่ออันตรายต่อผู้อื่น นอกจากตนเองเท่านั้น

โดยระบบภูมิคุ้มกันจะมีการหลั่งสารเคมี เช่น ฮิสตามีน (Histamine) ที่ทำให้เกิดอาการแพ้คันหรือการอักเสบ (Inflammation) ค่ะ

สำหรับคนที่แพ้อาหารเมื่อได้รับสารอาหารที่แพ้แม้เพียงนิดเดียวก็อาจจะมีอาการรุนแรงได้ทันที หรือเกิดอาการแพ้ใน 2-3 นาที หรือ เป็น 2-3 ชั่วโมงได้ จะเกิดอาการบวม เช่น ลิ้นบวม ปากบวม และหน้าบวม เป็นต้น
ระบบทางเดินหายใจไม่ทำงาน หายใจลำบาก ความดันโลหิตต่ำ ท้องเสีย ผื่นคัน และลมพิษ

ในกรณีที่คนไข้แพ้อาหารแบบรุนแรง หรือ Anaphylaxis (แอแนฟิเล็กซิส) จะมีอาการที่รุนแรงและเร็วกว่าปกติ มีผื่นบวมคันตามผิวหนัง บวมที่คอและลิ้น หายใจไม่สะดวก ความดันต่ำเฉียบพลัน และอาจถึงขั้นเสียชีวิตได้ค่ะ

ทางการแพทย์เราแบ่งอาการแพ้อาหารออกเป็น 2 ชนิด

1. IgE Antibody
2. Non-IgE Antibody

Antibody คือ โปรตีนชนิดหนึ่งที่เป็นตัวให้สัญญาณกับระบบภูมิคุ้มกันว่า สารชนิดนี้ร่างกายไม่ยอมรับอาจก่ออันตรายต้องกำจัดออกไป สารแอนตี้บอดี้นี้ก่อให้เกิดอาการต่างๆดังกล่าว ปัจจุบันเราสามารถตรวจเลือดด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัย ให้ผลที่ชัดเจนว่าอาหารหรือสารใดเป็นตันเหตุเฉพาะบุคคล

สำหรับคนที่ไม่ได้ตรวจเลือดหาสาเหตุหมอแนะนำอาหาร 8 ชนิด ที่มีสถิติว่าคนไทยเราแพ้กันมากที่สุดมาเพื่อเป็นการเตือนให้ระมัดระวังและสังเกตดู แต่จะแน่นอนควรตรวจเลือดหาสาเหตุเฉพาะของตนคะ จะเน้นการแพ้สารอาหารแบบ IgE นะคะ เพราะบทความก่อนนี้ได้กล่าวถึงภูมิแพ้แบบNon-IgE / Ig G ไปแล้ว

1. นมวัว (Cow’s Milk)

คุณแม่ต้องระวังให้มากในเด็กแรกเกิดและเด็กที่กำลังโตจะแพ้นมวัวกันมาก โดยเฉพาะในเด็กที่ดื่มนมวัวก่อนอายุ 6 เดือน อัตราการแพ้นมวัวในเด็กอยู่ที่ประมาณ 2-3% ค่ะ

เมื่อดื่มนมวัว อาการแพ้แบบ IgE จะรุนแรงและน่าเป็นห่วงอาจเกิดภายใน 5-30 นาที หลังจากที่รับประทานนมเข้าไป ซึ่งอาการก็จะมีตั้งแต่ บวม ผื่น ลมพิษ และอาการเจียน เป็นต้น
รวมถึงผลิตภัณฑ์จากนมด้วย เช่น

  • นม หรือ นมผง (Milk/Milk Powder)
  • ชีส (Cheese)
  • เนย (Butter)
  • มาร์การีน (Margarine)
  • โยเกิร์ต (Yogurt)
  • ไอศกรีม (Ice Cream)

2. ไข่ (Eggs)

อาการแพ้ที่เกิดจากไข่จะพบมากเป็นอันดับ 2 รองจากนม อาการเบื้องต้นที่พบ

  • ปากบวม ลิ้นบวม
  • ปวดท้อง
  • มีผื่นหรือเป็นลมพิษ
  • หายใจติดขัด
  • ภูมิแพ้อย่างรุนแรง

ไข่เป็นอาหารแปลกเพราะส่วนใหญ่คนที่แพ้ไข่แดงก็จะไม่แพ้ไข่ขาว ส่วนคนที่แพ้ไข่ขาวก็จะไม่แพ้ไข่แดง นั่นเป็นเพราะว่าไข่ทั้ง 2 ชนิด มีโปรตีนที่ต่างกันค่ะ แต่พบอาการแพ้จากไข่ขาวมากกว่า แต่บางคนก็แพ้ทั้งไข่ขาวและไข่แดงคะ

วิธีแก้สำหรับแพ้แบบ Ig E ต้องเลี่ยงหรืองดตลอดไปเลยค่ะ รวมถึงผลิตภัณฑ์จากไข่ทุกชนิด เข่น ขนมเค้ก ข้าวผัดไข่ ขนมต่างๆ หมี่ที่มีไข่เป็นส่วนผสม
ประมาทไม่ได้นะคะ หมั่นสังเกตร่างกายตัวเองให้ดี เพราะแต่ละคนมีการตอบสนองต่อโปรตีนที่ทำให้เกิดภูมิแพ้ไม่เหมือนกัน

3. ถั่ว (Nuts)

ถั่วที่แพ้กันมากๆก็จะมี

รวมถึงอาหารที่มีส่วนผสมของถั่วเช่น เนยถั่ว หรือ ซอส/น้ำจิ้มที่ผสมถั่ว เป็นต้น

อาการแพ้ถั่วสามารถทำให้เกิดอาการแพ้อย่างรุนแรง หรืออาจจะถึงขั้นเสียชีวิตได้ คนที่แพ้ถั่วส่วนใหญ่ หมอแนะนำให้ใช้ Epi-pen หรือ ปากกาที่มีอะดรีนาลีน (Adrenaline) ไว้ติดตัวตลอด พอมีอาการแพ้ปุ๊บ จะได้ฉีดเข้าร่างกายได้เลยทันที เพื่อลดอาการแพ้หรือความเสี่ยงที่จะเสียชีวิตค่ะ

4. ถั่วลิสง (Peanuts)

ถั่วลิสงเป็นถั่วที่คนไทยแพ้กันมาก จึงแยกออกมาจากถั่วชนิดอื่นค่ะ ภูมิแพ้ที่เกิดจากถั่วยังไม่ทราบสาเหตุ คนไข้บางคนก็เป็นเพราะกรรมพันธุ์บ้าง

วิธีป้องกันที่ดีที่สุด คือ เราควรตรวจเลือดเพื่อหาสาเหตุให้ชัดเจน เช่น ถ้ารู้ว่าแพ้ถั่วลิสง ก็ต้องงดให้เด็ดขาด และสอบถามข้อมูลเกี่ยวกับอาหารว่ามีส่วนผสมของถั่วลิสงหรือเปล่าทุกครั้งค่ะ

5. อาหารทะเลเปลือกแข็ง (Shell Fish)

อาหารทะเลเปลือกแข็งที่คนไทยเราแพ้กันมาก มีดังนี้ค่ะ

อาหารเหล่านี้จะมีโปรตีนที่มีชื่อว่า “Tropomyosin” ที่ร่างกายเราเห็นว่าเป็นสารอันตราย และอาการแพ้ที่เกิดจากอาหารทะเลจะมาเร็วมากกว่าอาหารชนิดอื่น

อาการภูมิแพ้จากอาหารทะเลส่วนใหญ่จะหาสาเหตุค่อนข้างยากค่ะ เพราะบางทีเราอาจจะไปรับประทานอาหารที่มีสารปนเปื้อน จึงอาจจะได้รับแบคทีเรีย ไวรัส หรือปรสิต เข้าสู่ร่างกาย การตรวจเลือดเพื่อหารายการอาหารที่เราแพ้ จะเป็นการแก้ปัญหาที่ดีที่สุด

อาการภูมิแพ้ที่เกิดจากอาหารทะเลแบบ IgE จะไม่หายไปเมื่ออายุมากขึ้น เราต้องงดรับประทานอาหารที่แพ้ บางคนแค่ได้กลิ่นอาหารทะเลที่แพ้ ก็มีอาการภูมิแพ้ขึ้นได้เลยค่ะ ต้องหมั่นสังเกตสิ่งแวดล้อมและระวังตัวให้มากๆด้วยนะค่ะ

6. ข้าวสาลี (Wheat)

เกิดจากโปรตีนที่มีในข้าวสาลีค่ะ และอาการก็จะคล้ายๆกับอาการแพ้อาหารชนิดอื่น เช่น ท้องเสีย อาเจียน ผื่นขึ้น เป็นลมพิษ หรืออาจจะมีอาการแพ้ขั้นรุนแรงค่ะ

หลายคนจะสับสนว่า ภูมิแพ้ที่เกิดจาก กลูเตน (Gluten) ต่างกันกับอาการแพ้อื่นๆอย่างไร จริงๆแล้วอาการจะคล้ายๆกันค่ะ เพียงแต่ว่า อาการแพ้ที่เกิดจากโปรตีนหลายชนิดในข้าวสาลี จะมีความรุนแรงมากกว่า จนถึงขั้นเสียชีวิตได้ ซึ่งคนที่เป็นโรค Celiac Disease จะไม่รุนแรงเท่า

สำหรับคนที่แพ้กลูเตนต้องเลี่ยงอาหารทุกชนิดที่มีกลูเตน แต่คนที่แพ้โปรตีนจากข้าวสาลี จะสามารถรับประทานอาหารชนิดอื่นที่มีกลูเตนได้ค่ะ

7. ถั่วเหลือง (Soy)

ถั่วเหลืองก็เป็นอีกหนึ่งอาหารที่หลายคนแพ้ค่ะ อาการก็จะมีตั้งแต่ อาการคันที่ผิวหรือลิ้น มีน้ำมูกไหล มีอาการหอบหืด มีผื่นขึ้น และหายใจไม่ออก เป็นต้นค่ะ
คนแพ้นมวัวควรจะระวังนมถั่วเหลืองด้วยค่ะ เพราะบางครั้งผู้ผลิตผสมนมวัวในนมถั่วเหลืองด้วย นอกจากนี้ผลิตภัณฑ์อื่นๆที่ทำจากถั่วเหลืองก็ต้องหลีกเลี่ยงด้วยเช่น เต้าหู้ น้ำเต้าหู้ และเทมเป้ เป็นต้นค่ะ

8. ปลา (Fish)

คนไทยเราก็แพ้ปลาหลายชนิดเหมือนกันค่ะ และบางกรณีก็ไม่เคยเกิดขึ้นตอนเด็กเลย แต่มาแพ้ตอนโตก็มี อาการภูมิแพ้ก็จะเหมือนกันกับอาหารทะเลเลยค่ะ เช่น หายใจไม่ออก ท้องเสีย และอาจจะแพ้ขั้นรุนแรงถึงเสียชีวิตได้

หมอแนะนำให้ทำเหมือนกับคนแพ้ถั่ว นั่นคือ ถ้าเราแพ้ปลาเราก็ต้องมี Epi-Pen ติดตัวไว้ตลอดเวลา ปลาก็เหมือนกับอาหารทะเลชนิดอื่นค่ะ สาเหตุที่ทำให้เราเกิดอาการภูมิแพ้อาจจะเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส หรือปรสิตได้

วิธีป้องกันที่ดีที่สุด นอกจากการงดรับประทานปลาที่แพ้แล้ว ควรเข้ารับการตรวจเพื่อหาสาเหตุ

ฝากไว้…ก่อนไป

อาหารทั้ง 8 ชนิดที่คนไทยเราแพ้มากที่สุด คือ นมวัว ไข่ พืชตระกูลถั่ว ถั่วลิสิง อาหารทะเลเปลือกแข็ง ปลา ถั่วเหลือง และข้าวสาลี

อาการภูมิแพ้ก็มีตั้งแต่ขั้นไม่เป็นอันตรายถึงแก่ชีวิต เช่น คันตามผิว จนถึงขั้นมีอาการแพ้อย่างรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้ หากสงสัยควรเข้ารับการตรวจเพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงและจะได้ป้องกันตัวเองได้ค่ะ


ท่านใดสนใจที่จะเข้ารับการตรวจ เพื่อดูว่าร่างกายเราแพ้สารอาหารชนิดไหนและอาหารชนิดไหนที่ควรเลี่ยงเด็ดขาด สามารถรับคำปรึกษาและตรวจเลือดได้ที่ สถาบันสุขภาพผิวหนังและการแพทย์ชะลอวัยแบบองค์รวม ดร. อรรวรรณ ได้ทั้ง 3 สาขา ตามรายละเอียดด้านล่างค่ะ

สาขากรุงเทพ: สุขุมวิท 02-6614431
สาขาภูเก็ต: 076-377679
หรือแวะสอบถามด้วยตนเองกับทีมงานของเราได้ที่ สถานี BTS ชิดลม ทุกวันตั้งแต่เวลา 8.30–18:30 ค่ะ

บทความนี้หากท่านเห็นว่ามีประโยชน์ กด Share ให้เพื่อนๆได้อ่านด้วยนะค่ะ

Add a comment

*Please complete all fields correctly

Related Blogs/บทความที่น่าสนใจ

gluten free
Posted by Dr. Orawan | ธันวาคม 12, 2019
Gluten Free คืออะไร?
Gluten Free คืออะไร? ​“Gluten-...
ลดเค็ม
Posted by Dr. Orawan | ธันวาคม 12, 2019
เรื่องลดเค็มลดหลายโรค
การลดความเค็มจะช่วยในเรื่องการ...